ในสภาพการณ์ของสังคมที่ความรู้เป็นเรื่องที่เปลี่ยนแปลงไปตลอดและเป็นสิ่งจำเป็นของการเรียนรู้เพื่อสร้างความก้าวหน้าให้กับหน้าที่การงานและชีวิตในฐานะที่ผู้เขียนทำงานในสายงานบริหารทรัพยากรบุคคลจึงขอฝากเกร็ดเล็กน้อยเกี่ยวกับการทำงานไว้ให้ได้เรียนรู้กันแม้การเปลี่ยนแปลงจำเป็นสิ่งที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้และการเปลี่ยนแปลงเองก็ย่อมส่งผลกระทบในทางใดทางหนึ่งในระยะสั้นหรือระยะยาวหรือไม่ช้าก็เร็วก็ตามแต่สิ่งหนึ่งที่การเปลี่ยนแปลงนำพ่วงติดมาด้วยก็คือสัญญาณเตือนเพื่อให้บุคลากรในองค์การต้องเร่งปรับตัวบางประการ อันได้แก่
1.ปรับใจโดยต้องเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับความไม่มั่นคงในอาชีพข้าราชการ
ซึ่งคนทำงานภาคเอกชนได้ประสบมาแล้วในช่วงภาวะวิกฤติทางเศรษฐกิจหมายความว่าบุคลากรในองค์การควรเตรียมพร้อมสำหรับการออกจากงานกาโยกย้ายไปประจำหน่วยงานอื่นการเปลี่ยนตำแหน่งการทำงานโดยมีเป้าหมายผลงานการปรับให้เป็นข้าราชการกึ่งประจำหรือการทำงานในรูปของสัญญาและการทำงานบางส่วนของเวลาซึ่งล้วนส่งผลกระทบถึงรายได้ประจำที่เคยได้รับทั้งสิ้น
2. ปรับตัวการทำงานยุคใหม่ต้องการความรู้ความสามารถที่แตกต่างกันไปจากเดิมคือต้องมีความรู้และทักษะด้านคอมพิวเตอร์ภาษาต่างประเทศเทคโนโลยีด้านโทรคมนาคมข่าวสารและอิเล็กทรอนิกส์รวมทั้งการพัฒนาบุคลิกภาพ ความสามารถในการสื่อความมนุษยสัมพันธ์และความเป็นผู้นำตลอดจนการติดตามวิทยาการและเทคโนโลยีใหม่ๆที่ทันสมัยเกี่ยวกับงานที่รับผิดชอบอยู่ในลักษณะการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง
3. ปรับทัศนคติเช่นข้าราชการจำเป็นต้องเปลี่ยนความคิดที่ว่าการทำราชการเป็นงานมั่นคงข้าราชการคือคนที่มีพื้นฐานอำนาจรัฐสนับสนุนการมีตำแหน่งหน้าที่เจริญก้าวหน้าในงานเป็นเป้าหมายของอนาคตของข้าราชการหรือความคิดเรื่องการทำงานในสำนักงานโดยมีเวลากำหนดที่แน่นอนเช่น 8.30-16.30 และมีสถานที่ทำงานที่แน่นอนการเตรียมตัวเพื่อให้เกิดความพร้อมที่จะเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งก็คือการพัฒนาตนเอง
Self-Development) อย่างต่อเนื่องเพื่อให้มีลักษณะเป็นบุคคลที่สมบูรณ์
และนักวิชาการได้ให้ความหมายของการพัฒนาตนเองไว้ ดังนี้
3.1การพัฒนาตนเองเป็นการส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้ปฏิบัติงานได้มีการพัฒนาตนเองเพื่อให้มีความรู้ความสามารถดีขึ้นการพัฒนาตนเองเป็นเรื่องที่บุคคลแต่ละคนต้องกระทำด้วยตัวเขาเองโดยบุคคลอื่นมีส่วนช่วยเหลือและสนับสนุนเพียงบางส่วนเพื่อให้ตนเองมีความรู้ความสามารถดีขึ้น
3.2การพัฒนาตนเองหมายถึงการเสริมสร้างความรู้และการปรับปรุงตนเองให้มีความรู้ความเข้าใจ
ทักษะความชำนาญและความสามารถในการปฏิบัติงานที่ตนรับผิดชอบอย่างมีประสิทธิภาพ
ทั้งการพัฒนาด้านร่างกายและจิตใจ
3.3 การพัฒนาตนเองเป็นการเรียนรู้ที่ผู้เรียนเรียนด้วยตนเองและสามารถปรับปรุงตนเองให้เจริญงอกามทั้งด้านประสิทธิภาพในการทำงาน ด้านปัญญาและด้านคุณธรรมด้วยทำงานหรือการดำรงชีวิตอย่างมีความหมายการศึกษาด้วยตนเองหรือการพัฒนาตนเองเป็นปัจจัยที่สำคัญต่อการพัฒนาทั้งปวงคนที่ต้องการพัฒนาต้องหาทางเรียนรู้และปรับปรุงตนเองให้มีคุณภาพและประสิทธิภาพในการดำรงชีวิตและหน้าที่การงาน
3.4 การพัฒนาตนเอง หมายถึง ความกระตือรือร้นส่วนบุคคลที่จะเรียนรู้รับสิ่งแปลกใหม่ลองปฏิบัติในสิ่งที่แตกต่างขวนขวายไม่หยุดนิ่งซึ่งจะช่วยเสริมความเจริญเติบโตตามธรรมชาติให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และจะช่วยตอบสนองโอกาสการพัฒนารูปแบบอื่นๆให้ได้ผลดียิ่งขึ้น สรุปได้ว่า การพัฒนาตนเองเป็นหน้าที่หลักของมนุษย์ซึ่งการจะบรรลุความสำเร็จในการพัฒนาตนเองได้ย่อมต้องอาศัยองค์ประกอบหลายประการรวมทั้งการจัดหรือควบคุมตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ บุคคลที่มีความเชื่อในตนเองว่ามีความสามารถในการควบคุมตนเองให้ดำเนินชีวิตไปตามเป้าหมายประสงค์หรืออุดมการณ์แห่งตนได้ย่อมจะพบกับความเจริญงอกงามได้ไม่ยากนัก การพัฒนาตนเอง
ไม่ใช่เพียงแต่การทำให้พฤติกรรมที่มีปัญหาหมดไปเท่านั้นแต่เพื่อประโยชน์ในการจัดการกับปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคตให้มีประสิทธิภาพมากกว่าในอดีตเป็นการเตรียมตัวให้พร้อมเพื่อที่จะมีอิสระที่จะเลือกทำพฤติกรรมเพื่อสิ่งที่สุดของตน
โดยการพัฒนาตนเองมีความสำคัญที่พอสรุปได้ดังนี้เพื่อที่จะได้รู้จักตนเองตรงตามความเป็นจริง
ทั้งส่วนที่เป็นจุดอ่อนและจุดแข็ง อันจะนำไปสู่การขจัดความรู้สึกที่ขัดแย้งภายในตัวบุคคลออกไปก้าวมาสู่การยอมรับตนตามสภาพความเป็นจริงเพื่อพร้อมที่จะปรับตัวไปในทางที่ดีขึ้นโดยการสร้างคุณลักษณะที่มีประโยชน์และลดหรือขจัดคุณลักษณะที่เป็นโทษกับชีวิตและสังคมทั้งนี้เป็นการกระทำด้วยความสมัครใจเพื่อวางแนวทางในการที่จะพัฒนาชีวิตไปสู่เป้าหมาย
การพัฒนาตนเองดำเนินการได้ทุกเวลาเมื่อต้องการหรือพบปัญหาข้อบกพร่องหรือพบอุปสรรค ยกเว้นคนที่ประกาศว่า
ตนมีความสมบูรณ์ไปหมดทุกด้านแล้ว หลักของการพัฒนาตนเอง
1. การพัฒนาตนเองต้องเกิดจากความเต็มใจและสมัครใจผู้ที่พัฒนาตนจะต้องมีความต้องการที่จะเปลี่ยนแปลงตนเองด้วยตัวบุคคลนั้นเองโดยปราศจากความรู้สึกว่าถูกบังคับซึ่งความเต็มใจนี้เกิดขึ้นจากปัจจัยสำคัญประการหนึ่ง คือการตระหนักรู้ถึงปัญหาและความจำเป็นในการเปลี่ยนแปลงตนเองหมายถึงผู้ที่จะพัฒนาตนเองจะต้องมีความใส่ใจมีการติดตามสังเกตตนเองในแง่พฤติกรรมการแสดงออกความคิดและอารมณ์ความรู้สึกสถานการณ์ต่างๆ อย่างเป็นปัจจุบันซึ่งจากการรู้ตนเองเกี่ยวกับพฤติกรรมการแสดงออกความคิดและอารมณ์ความรู้สึกเหล่านี้จะทำให้บุคคลเกิดการตระหนักรู้ถึงปัญหาและความจำเป็นของการเปลี่ยนแปลงตนเองพร้อมทั้งมีความมุ่งมันที่จะฝ่าฟันอุปสรรคและการผลักดันตนเองเพื่อให้ไปถึงเป้าหมายได้
2. ผู้ที่ต้องการพัฒนาตนต้องเป็นผู้ที่มีบทบาทหลักในการลงมือพัฒนาตนด้วยตนเอง หมายถึง
ผู้จะพัฒนาตนตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อชีวิตตนเองว่าไม่มีใครมาลงมือแทนตนเองได้ถึงแม้ว่าในการเปลี่ยนแปลงตนเองอาจจะได้รับความช่วยเหลือจากเพื่อนพ่อแม่หรือครูอาจารย์ร่วมด้วยแต่อย่างไรก็ตามผู้ที่มีบทบาทหลักคือผู้ที่ต้องการพัฒนาตนเองนั่นคือ
การพัฒนาตนเป็นความรับผิดชอบของบุคคลผู้จะพัฒนาหรือเปลี่ยนแปลงตนเอง
3. มนุษย์ทุกคนมีความสามารถที่จะควบคุมและจัดการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมและปัจจัยภายในตนเองเพื่อการพัฒนาตนเองได้
แม้ว่าสภาพแวดล้อมภายนอกและความคิดความรู้สึกซึ่งเป็นสภาวะภายในตัวบุคคลจะส่งผลรวมกันต่อพฤติกรรมมนุษย์แต่ผู้ที่จะควบคุมและจัดการให้ตัวเรามีการพัฒนาคนหรือมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมก็คือตัวเราเอง
4. การพัฒนาตนเองเป็นการเปลี่ยนแปลงตนเองที่มีขอบเขตของจุดมุ่งหมายครอบคลุมทั้ง 3 ด้าน คือ เพื่อการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบันเพื่อการป้องกันการปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตและเพื่อการสร้างเสริมศักยภาพของตนให้สูงขึ้น
5. การพัฒนาตนเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ต่อเนื่องตลอดชีวิตเพื่อความสุขและความงอกงามของตนเอง
ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความสุขและความงอกงามของสังคมส่วนรวมด้วยเช่นกัน เรียม ศรีทองได้นำเสนอหลักการสร้างความเจริญงอกงามให้แก่ชีวิตเพื่อความสมบูรณ์ในชีวิตของบุคคล
โดยมุ่งเน้นการรักษาดุลยภาพของชีวิต 3 ด้าน ได้แก่ ด้านร่างกาย (Physical
Component) ด้านจิตใจ ความคิด(Psychological Component)และด้านจิตวิญญาณ