1. ความหมายของมนุษยสัมพันธ์




    คำว่า มนุษยสัมพันธ์” มาจากคำว่ามนุษย์ สัมพันธ์มนุษย์ได้แก่บุคคลและกลุ่มรวมทั้งหมู่คณะด้วย เมื่อนำมาสมาสเข้าด้วยกันก็หมายถึง ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลหรือกลุ่ม หรือระหว่างบุคคลกับกลุ่มถึงอย่างไรก็ตามได้มีนักการศึกษาหลายท่านได้ให้ความหมายของคำว่า มนุษยสัมพันธ์ไว้หลายทัศนะแต่ก็มีความหมายคล้ายคลึงกัน ดังเช่น
      สมพร สุทัศนีย์ กล่าวว่ามนุษยสัมพันธ์หมายถึงการติดต่อเกี่ยวข้องกันระหว่างบุคคลเพื่อให้เกิดความรักใคร่ชอบพอความร่วมมือร่วมใจในการทำกิจกรรมให้บรรลุเป้าหมายและการดำเนินชีวิตให้มีความราบรื่น
        ชลอ  ธรรมศิริ ได้กล่าวว่ามนุษยสัมพันธ์เป็นความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่สร้างขึ้นเพื่อยึดเหนี่ยวระหว่างกันให้เกิดความรักใคร่ชอบพอความร่วมมือร่วมใจในการทำกิจกรรมให้บรรลุเป้าหมาย
         วิชัย  แหวนเพชร  กล่าวไว้ว่ามนุษยสัมพันธ์หมายถึงการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างเรากับผู้อื่น
       อภิญดา  สวารชร กล่าวว่ามนุษยสัมพันธ์เป็นวิชาที่ว่าด้วยศาสตร์และศิลปะในการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีกับบุคคล เพื่อให้ได้มาซึ่งความรักใคร่นับถือ ความจงรักภักดี และความร่วมมือ
       นิพนธ์  คันธเสวี  กล่าวว่ามนุษยสัมพันธ์หมายถึงสภาพความสัมพันธ์ของมนุษย์ที่เอื้ออำนวยต่อการดำรงชีวิตร่วมกันอย่างราบรื่นหรือทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพและทุกฝ่ายต่างก็มีความพึงพอใจทุกด้าน
      ฮัลโลแรน กล่าวถึงมนุษยสัมพันธ์ว่าเป็นการศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่สามารถลดความขัดแย้ง และเสริมสร้างพฤติกรรมความสัมพันธ์อันดีต่อกันระหว่างบุคลและองค์การ
      ดูบริน  เน้นว่ามนุษยสัมพันธ์เป็นศิลปและปฏิบัติการประยุกต์ความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมศาสตร์ไปใช้ในการทำงานเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ของงานและองค์การฟูลเมอร์ได้ให้ความหมายของมนุษยสัมพันธ์ว่า เป็นความสัมพันธ์อันดีของบุคคลที่เกี่ยวข้องกัน อันนำไปสู่เป้าหมายของทุกฝ่าย
   เอ็ดวิน บี ฟลิปโป กล่าวว่ามนุษยสัมพันธ์คือการรวมคนให้ทำงานร่วมกันในลักษณะที่มุ่งให้เกิดความร่วมมือ ประสานงาน ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์เพื่อให้บังเกิดผลบรรลุตามเป้าหมายกล่าวโดยสรุปมนุษยสัมพันธ์เป็นกระบวนการติดต่อเกี่ยวข้องกันโดยสัมพันธภาพอันดีตั้งอยู่บนพื้นฐานความเข้าใจร่วมกันการให้การยอมรับนับถือนำไปสู่ความพอใจ รักใคร่ ร่วมมือสามารถทำงานร่วมกันจนบรรลุเป้าหมายในงานส่วนบุคคลและงานในองค์การ